ABD ve İngiltere merkezli kuantum bilişim şirketi Quantinuum, 5 Kasım’da yaptığı lansmanla “dünyanın en güçlü kuantum bilgisayarı” olarak tanımladığı Helios sistemini tanıttı.
Şirket, yeni kuantum bilgisayarını “teknolojik sınırları yeniden tanımlayan bir dönüm noktası” olarak nitelendirdi.
Helios’un Özellikleri
Helios, 98 fiziksel kübit içeren yeni nesil bir kuantum işlem birimiyle (QPU) çalışıyor. Bu kübitler, baryum iyonlarından oluşuyor ve “bağlantılı iyon tuzağı” adı verilen özel bir formasyonda tutuluyor. Bu yapı, hata düzeltme ve işlem doğruluğunda önemli bir sıçrama sağlıyor.
Quantinuum, Helios’un iki kübitli işlemlerde %99,921, tek kübitli işlemlerde ise %99,9975 doğruluk oranına ulaştığını açıkladı. Bu oran, bugüne kadar açıklanan en yüksek doğruluk seviyelerinden biri olarak kayıtlara geçti.
Şirket, Helios’un gerçekleştirdiği bazı hesaplamaların klasik süper bilgisayarlarla yapılmasının 10 septilyon yıl süreceğini belirtti. 
Helios’un baş mimarlarından Anthony Ransford, “Aynı işlemi klasik yöntemlerle yapmak için evrendeki tüm yıldızları enerji kaynağı olarak kullanmanız gerekirdi” ifadelerini kullandı.
Quantinuum’un Teori Direktörü David Hayes ise “Şu anda bu, gezegendeki en güçlü kuantum bilgisayarı. Bu konuda mütevazı olmam mümkün değil” dedi.
Kuantum Bilgisayarlar Nasıl Çalışıyor?
Kuantum bilgisayarlar, klasik bilgisayarlardaki bit’ler yerine kübit adı verilen kuantum birimlerini kullanıyor.
Kübitler, kuantum süperpozisyonu sayesinde aynı anda hem 0 hem de 1 değerini alabiliyor. Ayrıca kuantum dolanıklık özelliğiyle bir kübitin durumu, diğerinin durumunu anında etkileyebiliyor.
Bu özellikler, kuantum bilgisayarların klasik bilgisayarların yıllar sürecek işlemlerini saniyeler içinde yapabilmesine olanak tanıyor.
Helios’ta NVIDIA Teknolojisi
Helios’un kontrol altyapısı tamamen sıfırdan tasarlandı.
Sistemde, Nvidia GPU çipleri kullanılarak hatalar gerçek zamanlı olarak tespit edilip düzeltiliyor.
Quantinuum mühendisleri ayrıca Python tabanlı “Guppy” adlı yeni bir programlama dili geliştirdi. Bu dil, gelecekteki hataya dayanıklı (fault-tolerant) sistemlerle tam uyumlu olacak şekilde tasarlandı.
Gelecek Planları
Quantinuum, Helios’un yalnızca bir başlangıç olduğunu belirtiyor. Şirket, Minnesota’da ikinci bir Helios sistemi kurmayı planlıyor.
Ayrıca 2027’de 192 kübitli “Sol”, 2029’da ise binlerce kübitli “Apollo” sistemini piyasaya sürmeyi hedefliyor. Apollo’nun, hatasız çalışan ilk kuantum bilgisayar olması bekleniyor.
Quantinuum Başkan Yardımcısı Jennifer Strabley, “Helios, kuantum bilişimin geleceğine giden yolda en büyük adımlarımızdan biri” ifadelerini kullandı.
Yeni nesil kuantum bilgisayar Helios, sadece teknik kapasitesiyle değil, klasik bilgisayarlarla kuantum sistemlerinin birleşeceği döneme öncülük etmesiyle de büyük bir heyecan yaratmış durumda.
