Kuantum teknolojilerinde rekabet giderek kızışırken, IBM iki yeni kuantum bilgisayarını tanıttı: Loon ve Nighthawk. Şirket, bu modellerle birlikte yıllardır üzerinde çalıştığı modüler kuantum mimarisinin artık pratikte de başarıyla çalıştığını duyurdu. Hedef ise açık: geleceğin hatasız ve ölçeklenebilir kuantum sistemlerinin temelini atmak.
SÜPERİLETKEN KÜBİTLER ARASINDA YENİ BAĞLANTI MODELİ
IBM’in yeni yaklaşımı, süperiletken kübitlerin hem tek bir çip içinde hem de farklı modüller arasında çok daha karmaşık bağlantılar kurmasına dayanıyor. Bu yöntem, kuantum hesaplamanın en büyük sorunlarından biri olan hata oranını ciddi ölçüde azaltmayı amaçlıyor.
Yeni sistemlerden Loon, her kübiti altı farklı kübite bağlayabiliyor. Üstelik bu bağlantılar yalnızca yatay değil, dikey eksende de kurulabiliyor. Böylece klasik iki boyutlu düzenin ötesine geçilerek, çok katmanlı bir bağlantı ağı oluşturuluyor — bu, süperiletken kuantum bilgisayar dünyasında bir ilk. 
NIGHTHAWK: YÜZDE 30 DAHA GÜÇLÜ HESAPLAMALAR
IBM’in ikinci modeli Nighthawk, dört yönlü bağlantı yapısıyla öne çıkıyor. Şirketin mevcut sistemlerine göre %30 daha karmaşık kuantum programlarını çalıştırabiliyor. Bu sayede hem işlem gücü hem de hesaplama kararlılığı önemli ölçüde artmış durumda.
IBM araştırma ekibinden Dr. Jay Gambetta, tanıtımda şu ifadeleri kullandı:
“Bize hep ‘bunu teoride söylüyorsunuz ama pratikte mümkün değil’ diyorlardı. Artık bunun yapılabildiğini gösteriyoruz.”
MANTIKSAL KÜBİTLERE GİDEN YOL
Kuantum hesaplamanın en büyük hedeflerinden biri, hatasız mantıksal kübitler üretmek. IBM, bu amaca Google gibi rakiplerinden farklı bir yöntemle ulaşmayı planlıyor: milyonlarca kübit yerine daha az sayıda, ama çok daha yoğun bağlantıya sahip kübit grupları kullanmak. Bu model, daha küçük ama verimli sistemlerle hatasız hesaplamalar yapmayı mümkün kılabilir.
UZMANLAR: “BÜYÜK BİR ADIM AMA TEK BAŞINA YETERLİ DEĞİL”
Sydney Üniversitesi’nden kuantum fizikçisi Prof. Stephen Bartlett, IBM’in duyurusunu “heyecan verici” olarak nitelendirdi ancak temkinli bir değerlendirme yaptı:
“Bu, ölçeklenebilir kuantum bilgisayarlar için sihirli bir çözüm değil. Ancak işe yarar kuantum algoritmalarına bir adım daha yaklaştığımız kesin.”
IBM mühendisleri şimdi yeni bağlantı düzeninin kuantum bütünlüğü (coherence time) üzerindeki etkilerini test ediyor. Ayrıca sistem çalışırken bazı kübitleri yeniden sıfırlayarak hesaplama verimini artırma yöntemleri üzerinde de çalışılıyor.
2026’DA MODÜLER KUANTUM ÇAĞI BAŞLIYOR
IBM, 2026 yılında bilgi depolama ve işlemeyi aynı anda yapabilen ilk modüler kuantum bilgisayarını piyasaya sürmeyi hedefliyor. Loon ve Nighthawk modelleri bu büyük sistemin öncü prototipleri olarak görülüyor.
Uzmanlara göre bu gelişme, kuantum bilgisayarları laboratuvar ortamından çıkarıp gerçek dünyadaki mühendislik ve bilimsel problemlerin çözümünde kullanmanın kapısını aralayabilir.
